Reumatoïde artritis is een chronische ontsteking van de gewrichten. Het is de meest voorkomende vorm van artritis. Reuma en artrose worden vaak door elkaar gehaald en onder de noemer ‘reuma’ geplaatst. Artrose is ook een gewrichtsaandoening, maar heeft geen onderliggende immunologische afwijking. De uitgang ‘itis’ in artritis verwijst naar een ontsteking of inflammatie van het gewricht.
Bij reumatoïde artritis wordt de ontsteking niet door een infectie uitgelokt, maar door een auto-immuunreactie van het lichaam. Oorzaak is waarschijnlijk een combinatie van genetische achtergrond en omgevingsfactoren die het chronische ontstekingsproces start. Artritis kan op elke leeftijd opduiken.
Reumatoïde artritis begint typisch aan handen en voeten, waardoor je geen glas of koffietas meer kunt vasthouden of klaagt van pijn aan de voeten. Het is een symmetrische ontsteking (polyartritis) van vooral pols-, hand- en voetgewrichten die leidt tot pijn, stijfheid, afwijkende radiologische beelden en functieverlies.
Reumatoïde artritis is een complexe ziekte die enorme gevolgen kan hebben voor het dagelijks leven van patiënten en hun levenskwaliteit. Een ontstoken gewricht beperkt de beweeglijkheid en doet pijn, is warm en voelt gezwollen. Typisch voor deze vorm van artritis is ochtendstijfheid, maar ook vermoeidheid is een klacht waar veel mensen last van hebben. Het verloop van de ziekte is met ups en downs en wisselt van patiënt tot patiënt.
Symptomen van reumatoïde artritis ontwikkelen zich meestal in de loop van de tijd, maar kunnen ook plotseling optreden. De aandoening komt meestal voor bij volwassenen ouder dan 65 jaar, maar ook kinderen, tieners en jongvolwassenen kunnen artritis hebben. Vrouwen hebben vaker reumatoïde artritis dan mannen en ook mensen met overgewicht vertonen een hoger risico.
Hoewel er geen definitieve remedie is voor reumatoïde artritis, kan de juiste behandeling de symptomen aanzienlijk verminderen en de levenskwaliteit verbeteren. Wanneer reumatoïde artritis niet tijdig behandeld wordt, beschadigt ze de gewrichten en zorgt ze voor meer pijn en minder mobiliteit in die gewrichten.
Wat zijn de symptomen van reumatoïde artritis?
Gewrichtspijn, stijfheid en zwelling zijn de meest voorkomende symptomen van reumatoïde artritis. Je kan moeilijker bewegen en de huid rond het gewricht ziet rood en voelt warm aan. De pijn in ontstoken gewrichten en pezen treedt typisch op bij rust, om tijdens bewegingen te beteren (startpijn). Vaak zijn de klachten ‘s morgens erger (ochtendstijfheid).
Je kan ook vermoeid zijn of weinig eetlust hebben als gevolg van de ontsteking. Bloedarmoede of lichte koorts komen ook vaak voor. Ernstige artritis kan vervormingen van de gewrichten veroorzaken als het onbehandeld blijft. In de gewrichten van de handen kunnen bijvoorbeeld beenderige knobbels ontstaan door botaangroei.
Naast de gewrichten kunnen ook de spieren, het zenuwstelsel, peesscheden, peesaanhechtingen en slijmbeurzen rond de gewrichten aangetast zijn. Reumatoïde artritis is een systemische aandoening waarbij ook diverse organen betrokken kunnen zijn.